Συνέντευξη του Λούκα Μαραγκού, Πρώτου Εκτελεστικού Διευθυντή της cdbbank στο επιχειρηματικό portal InBusiness
Πώς βλέπετε να διαμορφώνεται το οικονομικό περιβάλλον το 2024, υπό το πρίσμα των πληθωριστικών πιέσεων, των υψηλών επιτοκίων και των απρόβλεπτα συνεχώς μεταβαλλόμενων γεωπολιτικών εξελίξεων;
Αν και το 2024 προμηνύεται καλύτερη χρονιά από το 2023, η παγκόσμια και κατ’ επέκταση η κυπριακή οικονομία θα έρθουν αντιμέτωπες με μια σειρά προκλήσεων που προκύπτουν από τις συνεχιζόμενες γεωπολιτικές κρίσεις, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία και η σύγκρουση στη Λωρίδα της Γάζας, σε συνδυασμό με τις μειωμένες, αλλά ακόμη σημαντικές πληθωριστικές πιέσεις, και τα υψηλά επιτόκια.
Όσον αφορά τα γεωπολιτικά, θα έλεγα ότι η Κύπρος έχει σε μεγάλο βαθμό προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα που έχουν προκύψει από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Έχουμε ήδη διανύσει το 2022 και το 2023 με την επιβολή κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας και οι οικονομικοί μας δεσμοί με τη χώρα έχουν αποδυναμωθεί ουσιαστικά.
Παρ’ όλα αυτά, η σύγκρουση στη Λωρίδα της Γάζας θεωρώ ότι φέρνει την Κύπρο αντιμέτωπη με πιο σημαντικές επιπτώσεις σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, αφού το ενδεχόμενο επηρεασμού της τουριστικής βιομηχανίας και των στρατηγικών επενδύσεων που προσελκύουμε από τη γείτονα χώρα, παραμένει ανοιχτό.
Παράλληλα, ανοιχτό παραμένει και το ενδεχόμενο μίας γενικευμένης σύρραξης στην περιοχή με απρόβλεπτες συνέπειες. Παρ’ όλα αυτά, εκτιμώ ότι μακροπρόθεσμα η Κύπρος πιθανόν να επηρεαστεί και θετικά, αφού αναδεικνύεται ως πυλώνας σταθερότητας στην περιοχή.
Είναι δύσκολο να προβούμε σε ασφαλείς προβλέψεις, ωστόσο μπορούμε να ενεργήσουμε συνετά, εντοπίζοντας και αξιοποιώντας τις ευκαιρίες εκείνες που θα συνεισφέρουν στην ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας.
Οι προκλήσεις για την κυπριακή οικονομία
Ποιες εκτιμάτε πως είναι οι μεγαλύτερες και πιο δύσκολες προκλήσεις τις οποίες θα κληθεί να αντιμετωπίσει η κυπριακή οικονομία;
Η επόμενη περίοδος προμηνύεται ιδιαίτερα απαιτητική, με την πορεία της κυπριακής οικονομίας να εξαρτάται κατά κύριο λόγο από αυτήν που θα ακολουθήσει η ευρωπαϊκή και η διεθνής οικονομία.
Η αύξηση των επιτοκίων, αφενός έχει συμβάλει στη μείωση των επιπέδων πληθωρισμού, ωστόσο αποτελεί τροχοπέδη στον ρυθμό ανάπτυξης της Κύπρου, ενώ αργά ή γρήγορα αναμένεται να υπάρξει κάποιος αντίκτυπος και στον κατασκευαστικό τομέα. Επιπρόσθετα, η κυπριακή οικονομία καλείται να αντιμετωπίσει και άλλες σημαντικές προκλήσεις.
Ενδεικτικά αναφέρω το αυξημένο κόστος ενέργειας, την άνοδο των τιμών και τη δυσκολία εξεύρεσης εξειδικευμένου προσωπικού σε συγκεκριμένους επαγγελματικούς τομείς, όπως αυτοί της πληροφορικής και του τουρισμού.
Επιπρόσθετα, η ανάγκη για απόκτηση νέων ή και αναβάθμιση των δεξιοτήτων του υφιστάμενου εργατικού δυναμικού, κρίνεται επιβεβλημένη.
Θα λέγατε πως λαμβανομένων υπόψη και των τελευταίων αναβαθμίσεων, βρίσκεται πλέον για τα καλά σε αναπτυξιακή πορεία;
Τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε εξέλιξη μία μεγάλη προσπάθεια για ενίσχυση και εκσυγχρονισμό της κυπριακής οικονομίας, η οποία στέκεται πλέον σε πολύ πιο γερές βάσεις, ενώ είναι αρκετά πιο εύρωστη απ’ ότι στο παρελθόν.
Αυτό επιβεβαιώνεται και μέσα από την πρόσφατη αναβάθμιση στην επενδυτική βαθμίδα του οίκου αξιολόγησης Moody's, καθώς και τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το επόμενο έτος, όσον αφορά τη βελτίωση του ρυθμού ανάπτυξης, τη μείωση των επιπέδων πληθωρισμού, το ποσοστό δημόσιου χρέους έναντι του ΑΕΠ και το ποσοστό ανεργίας.
Οι προοπτικές είναι σίγουρα πιο ευοίωνες, ωστόσο χρειάζεται μια συνετή δημοσιοοικονομική πολιτική για να διατηρηθούν και να βελτιωθούν περαιτέρω οι καλοί δείκτες της οικονομίας.
Με ασπίδα την προσαρμοστικότητα, την ευελιξία και την ικανότητα να ανταποκρίνεται γρήγορα στις αλλαγές, είμαι βέβαιος ότι και αυτή τη φορά η κυπριακή οικονομία θα καταφέρει να ανταπεξέλθει με επιτυχία στις όποιες δυσκολίες και προκλήσεις.
Μάλιστα, στο εγχείρημα αυτό, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η κυπριακή επιχειρηματική κοινότητα θα συμβάλει τα μέγιστα, όπως άλλωστε έπραξε ξανά στο παρελθόν, συνεισφέροντας στην ομαλή ανάπτυξη του τόπου.
Η πορεία του χρηματοπιστωτικού τομέα
Ποια εκτιμάτε πως θα είναι η πορεία του τομέα που δραστηριοποιήστε το 2024;
Σε μια χρονιά προκλήσεων, όπως είναι το 2024, οι τράπεζες δεν μπορούν να μείνουν ανεπηρέαστες. Ως εκ τούτου, οφείλουν και πρέπει να βρίσκονται σε εγρήγορση ώστε να λαμβάνουν αποφάσεις με σύνεση και διορατικότητα για την επόμενη μέρα.
Ο κλάδος αναμένεται ότι θα συνεχίσει να είναι κερδοφόρος και να παρουσιάζει καλά αποτελέσματα.
Οι τράπεζες θα συνεχίσουν να λειτουργούν σε ένα περιβάλλον υψηλών επιτοκίων και ως εκ τούτου πρέπει να αξιολογούν συνεχώς τα δεδομένα των πελατών τους και να επικαιροποιούν τη στρατηγική τους, ώστε να μην βρεθούν αντιμέτωπες με μία νέα αύξηση Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ).
Ποιες είναι οι μεγαλύτερες τάσεις/αλλαγές του τομέα που αναμένετε το 2024;
Για το 2024, φαίνεται ότι θα συνεχιστεί η τάση για εξαγορές και συγχωνεύσεις τραπεζών, ενώ σημαντική κρίνεται επίσης η ανάγκη να μεταβούμε με επιτυχία στην πράσινη εποχή, προχωρώντας με τις απαραίτητες ψηφιακές αναβαθμίσεις.
Αναγνωρίζοντας τη σημασία της πράσινης και κυκλικής οικονομίας, που βρίσκεται ψηλά στις στοχεύσεις της Ε.Ε., οι τράπεζες καλούνται να υιοθετήσουν και να ενσωματώσουν πρακτικές πράσινης τραπεζικής στην κουλτούρα τους και παράλληλα να καταγράψουν αποτελεσματικές επιδόσεις στους δείκτες που αφορούν τα κριτήρια ESG (θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης), τόσο όσον αφορά το λειτουργικό τους μοντέλο, όσο και τις χορηγήσεις που δίδονται.
Στην προσπάθεια αυτή, θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην αποτελεσματικότερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, στην υιοθέτηση σύγχρονων πρακτικών μέσω της χρήσης της τεχνολογίας και των ψηφιακών μέσων -με πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτό της Τεχνητής Νοημοσύνης- καθώς και στον εμπλουτισμό της γκάμας των προϊόντων και υπηρεσιών που παρέχονται, ώστε να στηριχθεί έμπρακτα η πράσινη επιχειρηματικότητα.
Τα σημαντικότερα προβλήματα του τομέα
Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που ταλανίζουν σήμερα τον τομέα και η επίλυσή τους κρίνεται από εσάς ως προτεραιότητα ενόψει της νέας χρονιάς; Αν είχατε τη δυνατότητα να ζητήσετε τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων ή τη διαμόρφωση πολιτικών για στήριξη/ενίσχυση του τομέα σας από την Κυβέρνηση, ποια θα ήταν αυτά;
Ένας εύρωστος τραπεζικός τομέας είναι αναγκαίος αφού μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην πορεία προς την ανάπτυξη και δύναται να συμβάλει τα μέγιστα στην ευημερία και την πρόοδο της χώρας.
Διαπιστώνεται σειρά ζητημάτων με τα οποία ο κλάδος βρίσκεται αντιμέτωπος και θα πρέπει να τύχουν άμεσης ρύθμισης, ώστε τα τραπεζικά ιδρύματα να συνεχίσουν απρόσκοπτα την ομαλή λειτουργία τους.
Ενδεικτικά, οι αυξημένες εποπτικές απαιτήσεις ανεβάζουν το κόστος της κανονιστικής συμμόρφωσης, με τρόπο που να καθίσταται δυσανάλογο, ειδικά για τις μικρές τράπεζες.
Άμεσης επίλυσης χρήζει και το ζήτημα των χρονοβόρων δικαστικών διαδικασιών, αφού ο χρόνος εκδίκασης είναι τόσο μεγάλος, που εν τέλει εξυπηρετεί τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Εξίσου επιβλαβείς είναι και οι συζητήσεις που γίνονται σχετικά με το πλαίσιο των εκποιήσεων, δημιουργώντας κλίμα αβεβαιότητας. Μετά και την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου τον Δεκέμβριο του 2023, οι συζητήσεις δεν εξυπηρετούν κανένα σκοπό και θεωρώ ότι πρέπει να τερματιστούν οριστικά.
Τα πλάνα και η στρατηγική της cdbbank
Ποια είναι τα πλάνα/στρατηγική του οργανισμού σας για το 2024; Να αναμένουμε νέα προϊόντα/υπηρεσίες/αναπτύξεις και περαιτέρω εδραίωσή σας στην αγορά; Θα είναι χρονιά ανάπτυξης/επέκτασης ή διατήρησης της υφιστάμενης θέσης σας στην αγορά; Μπορείτε να μας αποκαλύψετε συγκεκριμένα κάποια από τα σχέδια σας;
Με ιστορία που μετρά περισσότερα από 60 χρόνια, η cdbbank αποτελεί έναν από τους πιο αξιόπιστους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς του νησιού. Ως διαχρονικός αρωγός της κυπριακής οικονομίας, η τράπεζα έχει ξεκάθαρο στόχο και προσανατολισμό:
Να συμβάλει έμπρακτα στην ανάπτυξη της χώρας μας, στηρίζοντας ουσιαστικά την κυπριακή επιχειρηματικότητα και την κοινωνία. Ως εκ τούτου, το μεσοπρόθεσμο πλάνο της τράπεζας έχει διαμορφωθεί, δίδοντας έμφαση στους τρεις ακόλουθους πυλώνες:
1) Τεχνολογική αναβάθμιση με σημαντικές επενδύσεις που θα αλλάξουν την ψηφιακή υποδομή της Τράπεζας και θα της επιτρέψουν να κινείται με ακόμη μεγαλύτερη ευελιξία, προσφέροντας εξατομικευμένη εξυπηρέτηση και διασφαλίζοντας τη βέλτιστη εμπειρία του πελάτη,
2) διαχείριση των ΜΕΔ, τα οποία αν και έχουν μειωθεί σημαντικά, εντούτοις θεωρούμε ότι παραμένουν σε υψηλά επίπεδα,
3) σταδιακή, συνετή και στοχευμένη αύξηση του δανειακού χαρτοφυλακίου μας, ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο την προσπάθεια για ευημερία και ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας.
Αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες που προκύπτουν και στηρίζουμε έμπρακτα και ουσιαστικά τους πελάτες μας, προσφέροντας εξειδικευμένες λύσεις αλλά και μία ευρεία γκάμα ανταγωνιστικών προϊόντων και υπηρεσιών.
Η τεχνολογία και ο τραπεζικός τομέας
Ο παράγοντας τεχνολογία, όπως για παράδειγμα η τεχνητή νοημοσύνη, ποιο ρόλο διαδραματίζεται και ποιες αλλαγές αναμένεται να επιφέρει στον τομέα σας;
Οι αλλαγές που επιφέρει η τεχνολογία είναι ραγδαίες και συνεχείς και συμβάλλουν στην εξέλιξη του τομέα, αλλά και στη μετάβαση στην ψηφιακή τραπεζική. Θεωρώ ότι σε μια περίοδο δεκαετίας, η εφαρμογή νέων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, θα επιφέρει ριζικές αλλαγές και θα αναδιαμορφώσει σε πολύ μεγάλο βαθμό, αν όχι πλήρως, τον τρόπο με τον οποίο οι τράπεζες εκτελούν τις λειτουργίες τους.
Μεταξύ άλλων, οι νέες τεχνολογίες αναμένεται ότι θα συμβάλουν στην αναβάθμιση της εμπειρίας του πελάτη, παρέχοντας στις τράπεζες τη δυνατότητα για μεγαλύτερη ευελιξία και πιο άμεση ανταπόκριση στις συνεχώς μεταβαλλόμενες ανάγκες και απαιτήσεις, στην αυτοματοποίηση της επεξεργασίας δεδομένων, στην αποτελεσματική αξιολόγηση του ρίσκου και την έγκαιρη λήψη μέτρων, καθώς και στη συνολική βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης που προσφέρεται.
Επιπρόσθετα, στο εγγύς μέλλον ενδεχομένως να δούμε και διεύρυνση των συνεργασιών μεταξύ τραπεζικών ιδρυμάτων και εταιρειών τεχνολογίας (FinTech).
Η ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει από τη μια αδιαμφησβήτητα πλεονεκτήματα, όμως από την άλλη επιτάσσει τη λήψη ακόμη περισσότερων μέτρων για ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας και της προστασίας των προσωπικών δεδομένων των πελατών μας, αφού είναι σχεδόν αναμενόμενο ότι θα πολλαπλασιαστούν και οι κίνδυνοι.
